ecclesie siluam ea condicione restituit, ut nullus in ea omnino sine consensu episcopi quicquam agere presumat, vel (v)enando, vel a liquid de ea auferendo, vel introuiittendo. Huius rei testes sunt archiepiscopi iudicio assidentes: Nicolaus nitriensis episcopus, Euzidinus comes de Saunic, Geuril filius Andree comitis. Laurencius filius Salamonis canonicus waradiensis ecclesie, Bene- dictas custos, Opus decanus, Sebastianus.
13. (Str. 179.) In nomine sancte trinitatis et indiuidue unitatis. Bela dei gracia Hun- garie, Dalmatie, Chroatie, Ramcque rex in perpetuura. Quum fidelitas suscipit incrementum, cum merces fidelitatis digna retributione corapensatur, dignum dudmus illis regie munificentie manum copiosius aperiri, quos longeue fidelitatis experientia, et exhibitio deuotionis continua, gracie nostre rcddit comraendatos. Attendentes itaque occulo benigniori sinceritatem ac deuoti- onem dilecti ac fidelis nostri comitis Bartl.olomei, totam terram pertinentem ad comitatum Mo- drus, cum pertinentiis et totis redditibus, ei et heredibus suis iure hereditario contulimus, per- petuis temporibus possidendam, tali pactionis interuentu, quod prenominatus comes in exercitu serenitatis nostre, infra limites regni, cum decern loricis, in reconpensatione suscepti beneficii nobis asistat. Extra regnum vero cum quatuor loricis nobis seruiat, tali tamen tempore citatus veniat, in quo exercitus chroaticus ex precepto regio uniuersaliter ad exercitum fuerit conuo- catus. Sub hac quoque conditionis forma includere decreuimus, quod si iam dictus comes absque prole ingrederetur viam camis uniuerse, unus ex filiis fratnim ipsius, eodem conuen- tionis mcdo obseruato, sub nostre serenitatis dominio terram tranquille possideat et quiete. Preterea volumus et regia auctoritate decernimus, quod omnes homines de terra ilia nuUius iudicio assistere teneantur, nisi proprii domini ; tamen si banus in eadem terra presens fuerit, quamdiu presens fuerit, iudicandi habeat potestatem, sed alias eos determinari non faciat, venim- tamen dominus eorum si de hominibus suis aduersariis eorum iustitiam facere voluerit, et (lue- rela ante banum peruenerit, pro hominibus suis ante banum in solo tali casu teneatur respon- dere. Si autem sepedictus comes cum tot loricis quot in conuentione suscepit se exhibiturum, ad exercitum nostrum non venerit, et constiterit serenitati nostre, per pigriciam aut per incuriam et negligentiam factum esse, ad proximum sequentem exercitum duplicatis loricis accedat; vel quot ex loricis defuerint, in alio exercitu totidem recompenset Ut igitur hec nostre donationis pagina prepetue firmitatis robur optineat, et quod nuUi liceat eidem donationi quicquam sub- trahere, aut imminuere, imaginis nostre in aurea bulla impressione fecimus communiri. Datum per manus magistri Katapani albensis prepositi, Hungarie cancellarii. Anno ab incarnatione domini millesimo centesimo nonagesimo tercio. Venerabili Job strigoniensi archiepiscopo exi- stente. Saulo colochensi archiepiscopo. Kalano quinqueecclessiensi episcopo et eodem Dalmatie atque Chroatie gubernatore. Crispino senadiensi episcopo. Dominico zagrabiensi episcopo. Mog palatine comite et eodem baachiensi. Dominico curiali comite et eodem budrigiensi. Andrea coraite de suprun. Both comite de Bihor. Fulcone comite de Vaswar. Machario comite de Zaunuk. 14. (Str. 195.) In Nomine Sancte Trinitatis et Individue Unitatis. Andreas dei gratia hunga- rie, dalmacie, croacie, Rame, seruie, Gallicie, Lodomeiieque Rex in perpetuum. Ordo Juris expo- stulat et racio exigit equitatis vt bone fidei contractus perpetue stabilitatis gaudeat firmitate, nee inicjuorum fraudibus dissolvatur, que ab initio ex equitatis processerunt, hinc est, quod ad peticionem fidelis nostri Poch Palatini et Comitis Musuniensis et maxime fidele servicium hos- pitum nostrorum in vila Varasd commorancium quod nobis denote fldelitercjue, dum in Kene detineremur in carcere exhibuerunt, pio affectu Regio considerantes, eis tam in presenti exi- stcntibus, quam eciam superuenientibus perpetuo Jure contulimus statum huiusmondi libertatis ac terram circumdatam vndique metis precepimus eis assignare. Libertas prenominatorum hospitum nostrorum hec est: quod Comes vel suus Comes Curialis non habeat potestatem eos iudicandi, sed inter eos quemcunque uolunt Judicem constituant, quem Rihtardum solent appelare, nullus autem Burgensis tributum et tricesimam solvere teneatur, nisi qui vadit in Theuthoniam cum suis mercimonijs de quolibet curru ponderato solvet tres denarios, de singulis vero equis vena- libus duos denarios, de duobus Bobus vnum denarium, de tribus porcis vnum denarium, in portu drave de quolibet curru vnum denarium. Item idem Hospites tenentur soluere comiti eiusdem Castri in Festo sancti Martini ile qualibet curia ducdecim denarios, (|uos Judex eonindem debet colligere, quocies autem comes castri renouatur, tenentur ei dare viginti cubulos vini, centum panes & vnum bouem. Si quis autem herede carens decesserit, libere disponat suam possessionem sine ecclesie seu cuilibet suorum cognatorum. Si quis vero uoluerit de villa rece dere, venditis omnibus suis edificijs libere possit abire. Quicunque vero Burgensis per aliqiem extraneum in rebus suis dampnum pateretur, et idem Malefactor ab eodem burgense in villa sua recognosceretur, Rihtardus eius loci inter eos faciat Justiciam. Prima meta tcrre eorum