XVII. vijeku još nije bilo ni porodičnih imena,
uz koje bi se mogla nadovezivati obiteljska tra-
dicija.
Svagdje, kud je Turčin došao kao osvajač,
morale su prestati stare institucije, staro pravo i
obveze ; bivši velikaš postade baš tako podanik,
kao i njegov kmet. Samo Bosna čini u tom iz-
nimku, jer joj je bivše patarensko (a djelomično i
katoličko) plemstvo prelazom na islam pridržalo
svoje posjede, a time i svoja politička privilegija.
I tako se zgodi, da dok je plemstvo ne samo iz
podjarmljenih hrvatsko-slavonskih strana pobjeglo
u „ostatke kraljevstva Hrvatskoga" ili u habsburšku
Ugarsku, da je u Bosni, odnosno u bosanskom paša-
luku, počeo nov život. Nakon vijekova
nestaje nesloge, jer su prestale sve
svadje i razmirice, i svi su odušev-
ljeni braniči islama i njegovih in-
teresa.
U vrijeme najvećega sjaja svoga obuhvataše
tursko carstvo u Evropi sav Balkanski poluotok
i svu zemlju njemu na sjever do Budima i Jegra
(Erlau). Početkom XVII. vijeka raspadalo se car-
stvo u Evropi, Aziji i Africi na dvadeset i dva
beglerbegata (pašaluka) ili vilajeta, od
kojih je svaki priličan jednom kraljevstvu po
evropskim pojmovima. Svaki beglerbeg ima
svoju vojsku, a trojica, jer neprekidno ratuju
s pograničnom Hrvatskom i Ugarskom, imadu
iznimni položaj u carstvu : to su budimski, te-
mišvarski i bosanski. Svaki je beglerbeg (ili paša)
na čelu uprave i sudstva, kod čega ga pomažu tri
Stranica:Hrvatska povijest (1908).djvu/113
Ova stranica je ispravljena